PNV, PSE ETA PPk IRPHaren KALTETUEK EUREN DIRUA BERRESKURATZEAREN AURKA GIN DUTE
PNV, PSE ETA PPk IRPHaren ALDE INDARRAK BATU DITUZTE DONOSTIAKO UDALBATZAN
DAGOENEKO 30etik GORA EPAIEK EBATZI DUTEN BEZALA DIRUA ITZULTZEA DEFENDATZEN ZUEN EH BILDUREN MOZIOA BAZTERTUA IZAN DA
Donostia, 2014-12-18
Donostiako udalbatzan gaur PNV, PSE eta PPk euren indarrak batu dituzte abusuzko IRPH indizearen arabera bidegabe kobraturiko dirua itzultzea eskatzea ekiditeko.
Dagoeneko hogeita hamar baino gehiago dira IRPHa abusuzkoa delako baliogabetu eta Kutxabank bidegabe kobraturikoak itzultzera zigortzen duten epaiak, eta EH Bilduren mozioak Kutxabanki eskatu nahi zion itzultze hau kaltetuak izan diren familia guztiei aplikatzeko, epaitegietara jotzera behartu gabe.
PNV, PSE eta PPk ordezko testuak aurkeztu dituzte itzultze-eskaera hori ezabatu eta edukirik gabeko planteamenduak gehituaz, funtsezkoa den gaia atentzio-gunetik kendu nahian, hau da, IRPHaren aplikazioa abusuzkoa izan dela eta bidezkoa lapurturiko itzultzea dela. Justiziak oso garbi esan du.
PNV-PSE-PP troikak IRPHaren abusuaren alde eman dituen bozken batuketaz, EH Bilduren mozioa baztertua izan da.
IRPH Stop Gipuzkoa elkarteak barregarri deritzo PNV, PSE eta PPk IRPHaren defentsan burugogor jarraitzeari, epaitegiak oso garbiak izaten ari diren honetan, eta exijitzen die argitu dezatela ze interes ezkutatzen dituzten herritarrak modu honetan zigortzen jarraitzeko.
Gure aurreko berrian ezagutzera eman genuen bezala, ostegun honetan, abenduak 18, Donostiako udalbatzak IRPHa eztabaidatuko du. IRPHaren kaltedunoi gure dirua epaitegietara jo beharrik izan gabe itzultzeko eskatzen duen mozioa aurkeztu du EH Bilduk. Kutxabank indize honen arabera kobraturikoak itzultzera zigortzen duten epaiak 30etik gora diren honetan, bidezkoa familia guztiak epaitegietara jotzera ez behartzeko eskaera hau egitea.
Baina proposamen hau ez da PNV, PSE eta PPren gustukoa, eta emendakinak aurkeztu dituzte lapurturikoa itzultzeko eskaera ezabatuaz. Beraz, PNV, PSE eta PPk ez dute nahi IRPHak kaltetutakooi gurea dena itzultzerik. Beraiek jakingo dute arrazoia. Eta azaldu egin beharko dute, batez ere hauteskundeak hain gertu izanda.
Euren emendakinetan, PNV, PSE eta PPk arreta desbideratu nahi dute.
PNV eta PPren emendakin bateratuan, Eneko Goia eta Ramón Gómezek diote badaudela ordezkoa aplikatzen ez duten entitateak. Guk ez dugu kasu bat bera ere ezagutzen, eta beraz ez dugu uste udalbatzak hori aztertu behar duenik. Bigarren puntuan, ordezkoa aplikatzearen datarekin bazterrak nahastu nahian darraite, jakinik dagoeneko ez duela garrantzirik ordezkoa 2013ko azaroan edo 2014koan aplikatu, ze orain dagokiona IRPHaren arabera hipotekaren bizitza osoan ordainduriko kuota GUZTIEI atzerako eraginez aplikatzea baita.
PSEk berriz Ernesto Gascok sinaturiko emendakina aurkeztu du, bazterrak nahasteko bere nahian alderdi hau berriz ere barregarri uzten duena. Hasteko, diputatuen kongresuari eskatzen dio 14/2013 legea argitzeko. Orain legearen gaineko zalantzekin? Ba kongresuari argibideak Odón Elorzaren bidez eska ditzatela (bertan egon dadin ordaintzen baitiogu), eta ez udaletxean.
Baina onena bigarren puntuan dator, lehenbiziko puntuaren arabera ulertzen ez duten lege hori berehala aplikatzeko eskatzen baitute. Sinestezina.
Edozein modutan, PNV eta PPren estrategia berdina darrai PSEk ere: ordezkatzearen dataz hitz egin, garrantzitsuena ahaztuaz, lapurturikoaren itzultzea alegia. Eta hori jatorrizko mozioan oso garbi eskatzen den zerbait da.
Horregatik, PNV, PSE eta PPren zinegotziei dei egiten diegu euren emendakinak baztertu eta jatorrizko mozioa babes dezaten, dagoeneko 30 baino gehiago diren epaiek ezarri bezala bidegabe kobratu dizkigutenak itzultzea eskatuaz.
Donostiako udalbatzak abenduaren 18an, ostegunez, EH Bilduk proposaturiko mozio bat eztabaidatuko du. Mozioak proposatzen duena hauxe da:
Donostiako Udalak eskatzen die Kutxabanki eta haren antzera jokatzen ari diren gainontzeko finantza erakundeei lehenbailehen itzultzeko, IRPH indizea legez kontra aplikatzeagatik, Donostiako eta lurralde osoko bezero guztiei gehiegi ordainarazitako zenbatekoak, hauek epaitegira jotzeko zain egon gabe.
Hogeita hamarretik gora dira Kutxabank IRPHaren arabera «bidegabe kobraturikoak itzultzera» zigortu duten epaiak, eta bistakoa da salaketa jartzea erabaki (eta ahal) duen orok emaitza berdina izango lukeela. Nabaria da IRPHa aplikatzea abusua izan dela, eta Kutxabankek kalteturiko familia guztiei euren dirua itzultzea da logikoena, epaitegietara jotzera behartu gabe. Horixe da IRPH Stop Gipuzkoa plataformatik eskatzen ari garena, Xabier Iturberen dimisioarekin batera, bera baita zentzugabekeria honen erantzule.
Donostiako udaletxearen jarrera garrantzitsua da, Kutxaren erakunde sortzaileetako bat baita. 2013ko ekainean udalbatzak IRPHaren gaia eztabaidatu zuen, Kutxari indize hau aplikatzeari uzteko eskatzen zion PSEren mozio baten harira. Udalbatzak aho batez onartu zuen testua, EH Bildu, PSE, PNV eta PPren bozekin, baina jakina denez banketxeak IRPHa aplikatzen jarraitu du.
Ordutik igaro den urte eta erdian, EH Bilduk IRPHaren aurkako jarrera hau ordezkaritza duen foro guzti-guztietan mantendu du, Kutxaren administrazio kontseilua barne.
PSEk mozio berdina beste hainbat udaletxetan bultzatu zuen, baina fartsa bat antzezten eta kaltetuoi burla egiten ari zen, Kutxaren administrazio kontseiluko PSEren ordezkariek beti bozkatu baitzuten IRPHa aplikatzen jarraitzearen alde. Itxurakeria honi buruz galdegindakoan, bere burua sozialistatzat aurkezten dutenek beti beste alde batera begiratu izan dute, Ernesto Gasco eta Enrique Ramos-en txio hauetan ikus daitekeenez.
Baina ez izan zalantzarik: José Miguel Martín Herrera PSEk Kutxaren administrazio kontseiluan zuen ordezkariak IRPHaren alde behin eta berriz eman zuen bozkak bere alderdiaren babes osoa zuen. Horren froga argia da orain dela gutxi, Kutxaren administrazio kontseilua deuseztatu dutenean, PSEk berriz ere kolokatu duela Kutxa banku-fundazioaren patronatuan. IRPHaren aldeko bozka kriminalak PSEren babes osoa du.
PNVri dagokionean, antzeko zerbait gertatzen da. IRPHaren aurkako mozioa babestu zuen Donostian eta beste hamaika udalerritan (kasuren batean PNV bera izan zen mozioa sartu zuena), baina bera da Kutxa eta Kutxabankek eskaera hauei entzungor egin izanaren erantzule zuena, bankua kontrolatzen baitu. Eta IRPHaren aleko euren politikan ondoan izan dituzte beti PSE eta PP, eta baita CCOO eta Pixkanaka sindikatuak ere.
Donostiako PP-k ere babestu zuen 2013ko ekainean IRPHaren aurkako mozio hura, agian PSE eta PNV antzezten ari ziren antzerkiak animatuta. Hala ere, PP-ren alde esan behar da zenbait udalerritan IRPHaren aldeko euren jarrerarekin koherentziaz mozioa babestea baztertu zutela.
Ikus dezagun zer egiten duten laster boto eske etorriko diren lau alderdiek abenduaren 18an.
Azaroaren 5ean Batzar Nagusitako bilkuran gu egon izanarekin deseroso zeundetela eta saioa grabatu ahal izanak gogaitu egin zintuztela ikusi genuen. Egun hartan PNV eta PSE-k, PP-rekin batera, IRPHaren biktima guztiei justizia egitearen aurka bozkatu zenuten. Zuen bozkak lotsarazten zaituztela dirudi, eta zoriondu egin nahi zaituztegu. Badakizue modu desegoki eta gaitzesgarrian ari zaretela, eta ona da hori onartzea, modu inplizituan bada ere. Aurrerapausoa da.
Bestalde, zuen hitzalditan esandako batzuk ezin ditugu komentatu gabe utzi.
Zuk, María Jesús, Batzar Nagusiek onarturiko 90/2013 ebazpena aipatu zenuen, 2013ko azaroaren 1etik aurrera IRPH Cajas indizea Euribor+1-ekin ordezkatzeko eskatzen zuena, «legeak ezarririko epean». Zein lotsa gutxi duzun!
Kaltedunok ez dugu ahazten ebazpen hori, 2013ko azaroaren 6an onartua izan zela, PSE eta PNV-k elkarrekin idatzi zenutela, eta zuk azaldu zenuela, azpimarratuaz helburua «presioa egitea» zela, ordezkatzea berehala izan zedin, errebisioari itxaron gabe.
Egun batzuk geroago, Kutxaren Administrazio Kontseiluan ohikoa errepikatu zen: EH Bilduk IRPH Cajas Euribor+1 indizearekin berehala ordezkatzea proposatu zuen, eta PNV, PSE, PP, CCOO eta Pixkanakak aurka egin zuten.
Hori dela eta, 2014ko urtarrilaren 15eko Batzar Nagusien osoko bilkurak gaia berriz ere aztertu zuen, eta Eider Mendozak (PNV) argitu zuen 90/2013 ebazpenak zuk azaldu zenuenaren aurkakoa esan nahi zuela. Eiderren arabera, IRPHa hurrengo errebisioan ordezkatzea eskatzen zen, eta ez lehenago.
Modu honetan PNV-k zuk esandakoak erabat ezeztatu zituen, eta zuk ez duzu ezertxo ere esateko duintasunik izan. Kutxak ebazpen hori bete ez izanaren berririk ez zenuela esatera iritsi zinen.
Baina atzerago joan eta 2013ko ekainaren 14ean aurkeztu zenuen ebazpen proposamena gogora dezakegu, non Kutxabanki eskatzen zenion «IRPHa berehala ordezkatzeko». Beraz 2013ko ekainean berehala ordezkatzea eskatzen duzu, azaroan ere bai, baina 2014ko urtarrilean jadanik ez. Gidoiak hala eskatuta, PNVren memelo baliagarria zara.
Izan duintasun apur bat. Eman dimisioa eta zoaz etxera.
Zuk, Eider, esan zenuen Kutxabanki IRPH Entidades indizea aplikatzeari uzteko eskatzeak ez zuela zentzurik, legezkoa delako (eztabaidagarria da), eta indarrean jarraitzen duelako (egia da).
Kutxabankek baliogabetua dagoen edota legez kanpokoa den indize bat aplikatuko balu ez genuke zuregana joko, epaitegietara baizik (eta hori ere egin dugu). Zuri itxura batean legezkoak diruditen bidegabekeriak konpontzen saiatzeko ordaintzen dizugu. Gogoratu adibidez nola 2013ko uztailaren 4ean zure batzarkide taldeak testu bat erregistratu zuen IRPH Cajas berehala ordezkatzeko eskatuaz, orduan oraindik legezkoa izan eta indarrean egon arren… Baina jakina, beste garai batzuk ziren. Hipokrisia eta paripearen garaiak. IRPHaren aurkako borroka babestearen itxura egiten zenuten Kutxabanken barruan IRPHa aplikatzen jarraitzearen errudun zineten (eta zareten) bitartean. Orain, azkenean, mozorroa kendu duzue.
Esan zenuen baita ere IRPHa aplikatzeak ez dakarrela derrigorrean hipoteka ordaintzeko arazoak izatea. Eta zer? Kreditu-txartela lapurtuko balizute, eta hilean 300 euro atera, suposatzen dugu ez zinela goseak akabatuko, baina ez zenuke onartuko, ala? Ba horixe.
Azkenik, esan zenuen IRPHak hilero ematen diren hipoteken bataz besteko interesa irudikatzen duela, eta barregarri geratu zinela esan behar dizugu.
2014ko uztailaren 4ean gure elkarteko abokatu batek Batzar Nagusitan agerraldia egin zuen eta oso argi azaldu zuen IRPHaren gabezia hau, beste askoren artean. Baina zu ez zinen saioan izan, nahiz eta lehendakari lanak egitea zegokizun, eta egun hartan piper egin izanagatik orain barregarri geratu zara. Baina lasai, azalduko dizugu zergatik IRPHak ez duen ordezkatu beharko lukeen bataz bestekoa ordezkatzen. Hori bai, saio harri dagokion zure soldataren zatia itzuli iezaguzu mesedez.
Hasteko, begira Espainiako Bankuaren datuekin eginiko grafiko honetan nola IRPHa beti hipoteken interesen bataz bestekoaren gainetik dagoen.
Zergatik uste duzu izan daitekeela? IRPHa ez da bataz besteko haztatu edo ponderatua, eta ez du merkatuaren errealitatea jasotzen. Tori adibide bat: demagun hilabete bat non hipoteken %70a %2an ematen den, %20a %2,5ean eta gainontzekoa interes handiagotan. Bataz bestekoa %2,29koa litzateke.
Adibide horretan, 7 entitate baldin baditugu, bakoitza kolore batetan, bataz besteko haztatuak %2,29 izaten jarraitzen du.
Baina IRPHak ez du entitate bakoitzaren pisua neurtzen, eta guztiei pisu berdina ematen die. Gure adibidean, ondorengo hau da argazkia, eta bataz bestekoaren emaitza %3,93 litzateke.
Bistan denez, %3,93 batek ez du merkatuaren errealitatea adierazten, hipoteken %97a interes tipo baxuagoetan baitago.
IRPHa haztatu gabeko bataz bestekoa baino altuagoa dela azaltzen jarrai genezake, kaltetuok birritan ordaintzen ditugun komisioak barne dituelako. Eta bere kalkuluak beste irregulartasun batzuk ere badituela edota entitateek emaitzan oso erraz eragin dezaketela ere azaldu genezake. Baina ez dizuegu denbora gehiago kendu nahi, azken finean guk ordaintzen dizuegu eta.
PNV=PSE=PP troikak gaurko Gipuzkoako Batzar Nagusitako Osoko Bilkuran IRPH Entidades indizea bertan behera utzi eta IRPH guztiekin entitate guztiek kaltetu guztioi lapurtu diguten guztia itzultzearen aurka bozkatu du.
Aretoan ginen kaltetuenganako euren sentsibilitatearen neurri garbia da erakutsi duten kezka bakarra: gu saioa grabatzen ari ote ginen.
Hau da argitara eman dugun prentsa-oharra:
EPAI-ZAPARRADAREN ERDIAN BATZAR NAGUSIEK IRPHaren KALTEA JASAN DUTEN FAMILIEKIN JUSTIZIA EGITEA BAZTERTU EGIN DUTE
DAGOENEKO HIRU DIRA IRPHa BALIOGABETU ETA KUTXABANK ZIGORTU DUTEN EPAIAK
LAISTER 33 IZANGO DIRA
Donostia, 2014-11-5
Gipuzkoako Batzar Nagusiek EH Bilduren ebazpen proposamen bat eztabaidatu dute gaur, non entitate finantzario guztiei eta bereziki Kutxabanki eskatzen zitzaien IRPHa aplikatzeari utzi eta Euribor+1 indizearekin ordezkatzeko, atzerako eraginez. Proposamena PNV, PSE eta PPren botoekin baztertua izan da.
Eztabaida IRPHa baliogabetu duen hirugarren epaia ezagutu eta hurrengo egunean iritsi da. Hirugarren epai honek ere IRPHa baliogabetzeaz gain Kutxabank zigortu du indize honen arabera bidegabe kobraturiko interes guztiak itzultzera.
Gainera, datorren astelehenean, hilak 10, IRPH Stop Gipuzkoa elkarteko kideek jarritako 30 salaketei dagozkien aurretiko bistak ospatuko dira, eta beraz laster 33 izango dira IRPHa baliogabetzen duten epaiak.
Elkarte honek PNV, PSE eta PPren jarrera baztertzen du. Jakin nahiko genuke zenbat epai beharko diren IRPHak kaltetutako familia guztiekin justizia egin dadin. Ez da bidezkoa egoera berdinean dauden dozenaka milaka familiek epaitegietara jo beharra izatea lapurtu zaiena itzultzea lortzeko, eta horixe da PNV, PSE eta PP-k babesten dutena Batzar Nagusitan eta Kutxabanken aginte organoetan duten jarrerarekin.
Gaur egun IRPH Cajas indizeari loturiko Kutxabanken hipoteka guztietan kontratuak egintzen duen Euribor+1 ordezko indizea aplikatzen da. Kutxak ordezkatze hau legediak utzi dion guztia atzeratu du, horretarako erakunde publikoetatik jaso dituen deiei muzin egin behar izan badie ere. Gasteizko Legebiltzarrak, Gipuzkoako Batzar Nagusiek eta Kutxaren sortzaile diren Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Donostiako Udaletik jaso zituen dei hauek, besteak beste. Edozein modutan, kaltetuek, eta baita justiziak ere, uste dute IRPHa aplikatzea abusuzkoa izan dela maileguaren hasiera unetik beretik, eta ondorioz interesak itzultzea dela bidezkoa.
IRPH Entidades delako indizeari dagokionez, indarrean jarraitzen du nahiz eta hau ere abusuzkoa izan, eta Kutxabankek aplikatu egiten du, batez ere babes ofizialeko etxebizitzen maileguetan.
PNV, PSE eta PPren botoekin baztertua izan den EH Bilduren ebazpen proposamena oso egokia zen, IRPH guztiak (IRPH Entidades delakoa barne) bertan behera utzi eta entitate finantzari guztiek IRPH aldaera guztiekin kaltetu guztiei kobraturiko interes guztiak itzultzeko eskatzen baitzuen.
Gaur, 2014ko azaroaren 4ean, IRPHa baliogabetzen duen eta banketxea bidegabe kobraturikoak atzerako eraginez itzultzera zigortzen duen hirugarren epaia ezagutu dugu.
Berriz ere Kutxabank-en hipoteka bat da, eta epaia Abogados Res despatxoak lortu eta argitaratu du. Bufete honetan egiten dute lan Maite Ortiz eta José María Erauskin abokatuek, gure elkarteari musu-truk laguntzen diotenak.
Hiru dira epaiak, eta datorren astelehenean, azaroak 10, Kutxabanken aurka arrazoi berdinekin elkarte honetako kideok jarri genituen 30 salaketen aurretiko bistak ospatuko dira. Beraz laster 33 izango dira epaiak.
Galdera da: zenbat epai beharko dira IRPHaren edozein aldaeraren kaltedun guztioi lapurturikoa itzultzeko epaitegietara jo beharrik izan gabe?
Bihar, azaroak 5, Gipuzkoako Batzar Nagusitan EH Bilduren ekimen bat eztabaidatuko da. Bertan IRPHaren aldaera guztiak bertan behera utzi eta banketxe guztien IRPH guztien kaltetu guztiei lapurturikoa itzultzeko eskatzen da, epaitegietara jo beharrik gabe. PNV, PSE eta PPri dei egiten diegu ekimenaren alde bozka dezaten.
