Pasa den urriaren 18an ezagutzera eman genuenez, Espainiako Gobernua Europar Batasuneko Justizia Epaitegiaren aurrean banketxeen alde egiten ari da IRPH auzian. Onartezina da, eta Epaitegiak erabaki bat hartu aurretik aldatu behar dugu.
Espainiako Gobernua eta Kongresua presionatzen saiatzeko Osoigo atarian ekimen bat abiatu dugu, baina 1.000 babes behar ditugu galdera Kongresura iristeko. Mesedez, jarraitu lotura hau eta babestu galdera:
IRPH-ari buruzko galdera Osoigo atarian
.
IRPH: ESPAINIAKO GOBERNUAK EUROPAR EPAITEGIEN AURREAN HITZA HARTU DU, BANKETXEEN ALDE EGITEKO
ESPAINIAR ERRESUMAK IDATZIZKO ONDORIOAK AURKEZTU DITU IRPHaren INGURUKO KASUAN, ETA BERE HIRITARREN INTERESEN AURKA EGIN DU
ESAN DU EZ DUELA ZENTZURIK IRPHaren INGURUKO INFORMAZIOA EMATEAK, HERRITARREK EZ BAITUTE ULERTUKO, ETA BANKETXEEK INDIZE HAU FEDE ONEZ APLIKATU ZUTELA
Donostia, 2018-10-18
Espainiako gobernuak IRPHaren inguruan Europar Batasuneko Justizia Epaitegiaren aurrean aurkeztu dituen argudioak eskuratu ditu IRPH Stop Gipuzkoak. Ikusi ahal izan dugunez, banketxeen alde egin du gobernuak, eta beraz maileguetarako indize honek kalteturiko hiritarren aurka.
Espainiako erresumaren izenean egindako idatzia Bartzelonako epaitegi batek helarazi dituen galdera batzuen ingurukoa da. Galdera horiek Ortiz eta Erauskinen Abogados Res bulegoaren laguntzaile den Bartzelonako Abogados Urbe bulegoak eginak dira. Europar Batasuneko Justizia Epaitegiari galdetu zaio ea Espainiako Auzitegi Gorenak 2017ko abenduaren 14ean ebatzi zuen epaiak, zeinaren arabera IRPHaren klausula gardentasun kontrol orotatik libre dagoen, Europako zuzenbidearekin bat egiten duen ala ez. Azpimarratzekoa da Espainiako Gorenaren epaiak berak bi boto partikular zituela, zeinak zalantzarik gabe adierazten zuten epaia zuzenbidearen aurkakoa dela.
Ohiko prozedurari jarraiki, Europar Batasuneko Justizia Epaitegiak aldeei, estatuei eta Europako Batzordeari euren idatzizko ondorioak eskatu zizkien, eta Espainiako erresumak banketxeen alde egiteko erantzun du, bere herritarren eskubideen aurka eginez.
Aurrez Europar Batasunak helarazi zituen ondorioak ezagutu ziren, Espainiako Auzitegi Gorenaren epaiaren aurkako jarrera erakutsi eta boto partikularrarekin bat egiten zutenak. Boto partikular horri buruz Europar Batasunak zioen azalpen zuzen eta oso argiak ematen dituela.
Espainiar estatuak, aldiz, Espainiako Auzitegi Gorenaren ondorioekin bat egiten duela adierazi du, Gorenaren barnean bertan adostasunik ez zela izan eta bi magistraturen boto partikularra egon zela aipatu ere egin gabe. Goreneko magistratu horien adostasunik ezaren aurrean, estatu espainiarrak banketxeen aldeko jarrera hartu du, eta Europan babestu du ez dagoela IRPH klausula gardena den ala ez aztertu beharrik. Gaineratu du indize hauen formulak emateak ez duela zentzurik, bataz besteko kontsumitzaileak ez baititu ulertuko.
Europako Epaitegiak IRPHaren kaltedunen alde egiten amaitzea ere aurreikusten du ordea estatu espainiarrak, eta kasu horretarako IRPHa baliogabetzearen ondorioek atzerako eraginik ez izatea eskatzen du, kalte ekonomiko oso larrien arriskuagatik. Gobernuak uste du beraz IRPHaren bitartez banketxeek lapurtu dutena dirutza handia dela, eta eskatzen du lapurreta frogatuko balitz hura etetea baina lapurturikoa itzuli beharrik ez izatea. Modu honetan gobernuak banketxeak lapurreta handiak egitera animatzen ditu. Izan ere, lapurturikoa ez legoke itzuli beharrik dirutza handia izan ezkero. Ez dirudi inolaz ere kaltea izan duten familien egoera ekonomikoak arduratzen duenik, ez eta familia horiek orain euren dirua berreskuratzeko aukera izateari inolako onurarik ikusten.
Eta gehitzen du, epaitegia banketxeengatik errukitu dadin edo, indize hau erabiltzen zuten banketxeek fede onez egiten zutela.
IRPH Stop Gipuzkoak uste du oso larria dela espainiar estatuak europar epaitegien aurrean bere hiritarren aurka egitea. Idatzia Espainiako Estatuak Europar Batasuneko Justizia Epaitegian duen Abokatutzak prestatu zuen 2018ko ekainaren 7an. Ordurako Pedro Sánchez zen dagoeneko gobernuko presidente, baina oraindik ez zuen Marco Aguiriano sozialista jarri Europar Batasunerako Estatu Idazkaritzaren buruan. Idazkaritza honen menpe dago idatzia prestatu dien erakundea. IRPH Stop Gipuzkoak PSOEren Espainiako gobernuari exijitzen dio Espainiako erresumak Europako Epaitegian hartu duen jarrera aldatu eta IRPHaren klausularen gardentasun beharra defendatu dezala. Eta gobernuak bere hiritarrak defendatu nahiko ez balitu, izan dadila behintzat inpartziala, eta ez dezala kasuaren bistan esku hartu, bista hori ez baita oraindik ospatu. IRPH Stop Gipuzkoak Espainiako Kongresuko talde parlamentarioekin kontaktuak abiatuko ditu hori lortze aldera ekimenak abian jartzeko.
EUROPAKO BATZORDEAK IRPHaren KALTEDUNEN ALDEKO ETA ESPAINIAKO AUZITEGI GORENAREN AURKAKO IRITZIA ERAKUTSI DU EUROPAR BATASUNEKO EPAITEGIAN
ABUSUZKO INDIZE HONEN AURKAKO EPAITEGIETAKO BORROKAN MUGARRI HISTORIKOA DA
Donostia, 2018-9-23
Europako Batzordeak, Europar Batasuneko Justizia Epaitegiari helarazi dizkion idatzizko ondorioetan, IRPH indize espainolaren kaltedunen aldeko jarrera erakutsi du, Espainiako Auzitegi Gorenaren epaiaren aurka eginaz.
Europako Batzordearen ondorioen idatzia IRPHaren aurkako epaitegietako borrokan mugarri oso garrantzitsua da, eta Maite Ortiz era José María Erauskin abokatuek eman dute ezagutzera. Batzordearen ondorioak Bartzelonako epaitegi batek helarazi dituen galdera batzuen ingurukoak dira. Galdera horiek Ortiz eta Erauskinen Abogados Res bulegoaren laguntzaile den Bartzelonako Abogados Urbe bulegoak eginak dira.
Europar Batasuneko Justizia Epaitegiari galdetu zaio ea Espainiako Auzitegi Gorenak 2017ko abenduaren 14ean ebatzi zuen epaiak, zeinaren arabera IRPHaren klausula gardentasun kontrol orotatik libre dagoen, Europako zuzenbidearekin bat egiten duen ala ez. Azpimarratzekoa da Espainiako Gorenaren epaiak berak bi boto partikular zituela, zeinak zalantzarik gabe adierazten zuten epaia zuzenbidearen aurkakoa dela.
Ohiko prozedurari jarraiki, Europar Batasuneko Justizia Epaitegiak aldeei, estatuei eta Europako Batzordeari euren idatzizko ondorioak eskatu zizkien, eta Batzordeak 40 orrialdeko idatziarekin erantzun du, Espainiako Auzitegi Gorenaren epaiaren aurkako jarrera erakutsiz eta boto partikularrarekin bat eginez. Boto partikular horri buruz dio azalpen zuzen eta oso argiak ematen dituela.
Esateko guztiak jaso ondoren, Europar Batasuneko Justizia Epaitegiko abokatu nagusiak bere ondorioak idatzi beharko ditu orain. Batzordearen iritziak pisu handia izan ohi du abokatu nagusiaren ondorioetan, eta Epaitegiaren ebazpenek gehienetan abokatu nagusiaren irizpidearekin bat egiten dute. Litekeena da beraz Espainiako Auzitegi Gorena berriz ere Europatik zuzendua izatea. Memento historikoa da hau, eta oso itxaropentsua IRPHaren kaltedun diren familia guztientzat. Gure kalkuluen arabera 1.3 milioitik gora dira IRPHari lotu ziren etxebizitza-maileguak.
Europar Batasuneko Justizia Epaitegiak Europako Batzordeak gomendatu dion bidetik erantzuten badu, Espainiako epaitegiek aztertu beharko dute IRPHaren klausula gardentasunez txertatu zen ala ez maileguetan. Eta gardentasun eza ikusiko balute, klausula hori kontratuetatik ezabatu beharko lukete. Klausula honek inolako gardentasun beharrik ez zuela esaten zuen Espainiako Auzitegi Gorenaren doktrina bertan behera geratuko litzateke modu honetan. Epaitegi horretako boto partikularrak, orain Europak berretsi dezakeen horrek, argi adierazten zuen aurkako iritzia: «ez dago zalantzarik, IRPH erreferentzia indizea, bere kalkulurako formula matematikoagatik eta bere konfigurazio bitxiagatik (komisioak eta bezeroaren gainontzeko gastuak barne ditu, eta bataz besteko ez haztatu baten bitartez kalkulatzen da), ulertzeko zaila da bataz besteko kontsumitzailearentzat eta ondorioz gardentasun kontrolerako elementu ezin hobea da».
IRPHari loturiko maileguek ez dute indizearen konfigurazioa eta kontsumitzailearentzat dituen desabantailak azaltzen. Estatistikan katedradun batek baieztatu zuen indizea ez dela batere sendoa, eta agerikoa dela hobetu daitekeela. Gainera, gehitu zuen bistakoa eta oso nabarmena dela entitate bakoitzak, bere tamaina edo bolumena edozein dela ere, IRPHaren hileroko emaitzan eragiteko ahalmena duela. Kontratuek hau guztia azaltzen ez dutenez, IRPHa gardentasunik gabe izan zen gehitua kontratu horietara, eta beraz kasu guztietan bertan behera geratuko lirateke, zoru-klausulekin gertatzen ari den bezalaxe.
Europako Epaitegiak klausula bertan behera geratze horren ondorioen inguruan ere erantzun beharko du. Europako Batzordeak, bere ondorioetan, gogorarazten du klausula bat baliogabetzearen ondorioa klausula hori kontratutik ateratzea dela, eta beraz IRPHari loturiko maileguak interesik gabe geratu beharko lukete. Hau posible da eta IRPHaren aurkako zenbait epaik dagoeneko ebatzi zuten. Batzordeak gomendatzen du epaileren batek kasuren batetan ebatziko balu, arrazoi partikular batengatik, mailegu batek ezin duela interesik gabe jarraitu, aldeek indize berri bat adostu beharko luketela. Eta adostasunik ez balego epaileak ohikoagoa den indize bat ezarri beharko luke, Euribor-a kasu, diferentziala aldatu gabe. Baina hau ez da berez beharrezkoa izango. Izan ere Kode Zibilak eta Merkataritza Kodeak ezartzen dute maileguak berez doakoak direla.
IRPH Stop Gipuzkoa plataformak berri historiko honen oso balorazio ona egiten du, eta kalteturiko familia guztiei justizia iritsi bitartean eusteko deia luzatzen die.
Europako Batzordearen ondorioen idatzia eskuragarri duzu hemen.
Aurrez EH Bildu izan bazen Kongresuan Gobernuari galdera egin ziona Europako Epaitegiek IRPHaren gaia aztertu behar dutela eta izango duen jarreraren inguruan, orain En Marea (Unidos Podemos) izan da, Senatuan.
Galderak (hemen eskuragarri dituzunak), Marcos Guerreiro IRPHaren aurkako aktibista eta adiskideak bultzatu ditu Galizatik, eta En Marea (Unidos Podemos) taldeko Vanessa Angustiak aurkeztu ditu. Talde honek Maite Ortiz eta José María Erauskinen agerraldia ere eskatu du gainera.
EH Bilduko Marin Beitialarrangoitia diputatuak idatzizko erantzuna eskatzen duen galdera sorta bat luzatu dio Espainiako gobernuari, Europar Batasuneko Justizia Epaitegiak IRPHaren inguruan tramitera onartu duen IRPHaren inguruko kasua dela eta. EH Bilduren galderak hemen klik eginda eskuratu ditzakezu.
EH Bilduk gobernuari galdetu dio ea auzibide honetan Europako epaitegiari idatzizko oharrik helarazteko asmorik ba ote duen, Europar batasuneko estatu bezala aukera hori baitu eta aurrez zoru klausulen kasuan aukera hori baliatu baitzuen. Beitialarrangoitiak aurpegiratzen dio kasu hartan Espainiako gobernuak banketxeen alde eta kontsumitzaileen aurka egin zuela Europar Batasuneko epaitegiaren aurrean, eta gainerako talde parlamentarioekin eztabaidatu gabe egin zuela. (Hemen ikus dezakezu Gobernuak aurkeztu zuen txostena)
EH Bilduk gogorarazten du Europar Batasuneko Justizia Epaitegiak erantzun behar duena dela ea IRPHa bezalako indize ofizial bat kontratuan sartzeak ez ote duen inolako gardentasunik behar (2017ko abenduaren 14ko 669/2017 epaian Espainiako Auzitegi Gorenak esan duen bezala) edota IRPHaren inguruko klausulak gardena izan behar ote duen (lehen eta bigarren instantziako epaitegi askok eta Espainiako Auzitegi Goreneko bi magistratuk 669/2017 epaiari egin dioten boto partikularrean defendatzen duten bezala). Beitialarrangoitiak gehitzen du gardentasun beharraren inguruko eztabaida horretan zuhur eta arrazoizkoa dela gardentasunaren alde egitea.
Zortzi galderen artean azkena erabili du EH Bilduk Gobernuari esateko gardentasunaren alde egin behar ez badu hobe lukeela inolako iritzirik ez helaraztea kasu honetan.
IRPH Stop Gipuzkoatik EH Bilduren ekimena eskertzen dugu eta Espainiako Gobernuari eskatzen diogu hiritarren alde egin dezala edo egon dadila isilik.
Martxoaren 21eko data duen dokumentu baten bidez (hemen eskuragarri duzuna), Europar Batasuneko Justizia Epaitegiak C-125/18 prozedura abian jarri du, IRPH erreferentzia indizearen gaineko galderaren inguruan.
Bartzelonako Lehen Instantziako Epaitegiak gaia premiazko bidetik aztertua izan zedin eskatu zuen arren, Europar Batasuneko Epaitegiak aukera hori baztertu egin du. Ez da berri ona kaltedunontzat, prozesua zenbait hilabetez luzatzea baitakar (bi urte inguru arte, iturri batzuen arabera). Baina eragozpen honek ezin dio garrantzirik kendu IRPHaren salaketa Europako epaitegietara iritsi izanak suposatzen duen lorpenari. Duela lau urte baino gehiago IRPHaren aurkako epaitegietako borroka hasi genuenean ia pentsaezina zen aukera hau.
Bartzelonako epaitegitik Europar Batasuneko Epaitegiari galdetzen zaiona da, funtsean, ea IRPHa bezalako indize ofizial bat kontratuan sartzeak ez ote duen inolako gardentasunik behar (2017ko abenduaren 14ko 669/2017 epaian Espainiako Auzitegi Gorenak esan duen bezala) edota IRPHaren inguruko klausulak gardena izan behar ote duen (lehen eta bigarren instantziako epaitegi askok eta Espainiako Auzitegi Goreneko bi magistratuk 669/2017 epaiari egin dioten boto partikularrean defendatzen duten bezala). Europar Batasuneko Epaitegiaren erantzuna erabakigarria izango da IRPHaren aurkako epaitegietako borrokan. Horregatik IRPH Stop Gipuzkoa plataformatik dei egiten diegu epaitegietan indize honen aurkako auzibidetan diren guztiei prozedura behin behin behinean gelditzeko eskaera egin dezaten, Europar Batasuneko Epaitegiaren erantzuna ezagutu artean.
Europar Batasuneko Epaitegiaren dokumentuan irakur daitekeenez, bi hilabeteko epea zabaldu da idatzizko oharrak jasotzeko auzitan diren bi aldeetatik eta baita beste eragileetatik ere, tartean batasunko estatuetatik. Honek esan nahi du Espainiako estatuak aukera duela txosten bat aurkezteko, zoru-klausulen auzian egin zuen bezalaxe. Kasu hartan Espainiako gobernuak Europako Batasuneko Epaitegiari helarazi zion txostenean zoru klausulen gaian atzera eraginkortasunaren aurka egin zuen, hau da, banketxeen interesen alde eta kontsumitzaileen eskubideen aurkako jarrera bat izan zuen. Zorionez Europako Epaitegiak Espainiako gobernuaren txostenaren eta Espainiako Auzitegi Gorenaren epaiaren aurkako epaia ebatzi zuen, eta ondorioz zoru-klausulen atzerako eragina osoa da. Espero dezagun kasu honetan Espainiako gobernuak berriz ere hiritarren aurka ez egitea, eta edozein kasutan Europako Epaitegiak berriz ere kontsumitzaileon alde egitea.