KUTXABANK, ZAILTASUNAK ZITUEN FAMILIA BATI «IRUZUR EGITEKO ASMO GAIZTOZ» IRPH ENTIDADES APLIKATZEAGATIK ZIGORTUA
DONOSTIAKO MERKATARITZA ARLOKO EPAI BATEK KUTXABANKEN JOKAERAN ENGAINUA IKUSI DU
GERTAERA HONEN MUTURREKO LARRITASUNAREN AURREAN, XABIER ITURBEren DIMISIOA EXIJITZEN DUGU
Donostiako Merkataritza-Arloko Epaitegiaren 2014ko irailaren 30eko epai batek mailegu hipotekario baten nobazio-kontratua baliogabetu du Kutxabanken jokaeran engainua ikusi baitu familia bati IRPH Entidades aplikatzean. Kutxabank Euribor+1 atzerako eraginez aplikatzera zigortua izan da, eta prozesuaren kostak ordaintzera ere bai.
Familia honek 2007. urtean mailegu hipotekario bat sinatu zuen Kutxarekin, hogei urteko epearekin. Hipoteka hori, Gipuzkoan Kutxaren beste milaka hipoteka bezalaxe, IRPH Cajas indizeari lotua izan zen, indize hori desagertuko balitz ordezko bezala Euribor+1 ezarriaz.
2012ko ekainean, IRPH Cajas dagoeneko %4eko balioetara gerturatzen ari zelarik, familiak zailtasunak zituen hipoteka ordaintzeko, eta banketxera jo zuen. Ordurako indarrean zegoen 2011ko urriaren 28ko EHA/2899/2011 Ministerio-Agindua (gardentasun eta banku-zerbitzuen bezeroen babeserakoa), zeinek IRPH Cajas indizearen desagerpena ezartzen duen. Ondorioz, Kutxabankek bazekien laister Euribor+1 ordezkoa aplikatu beharko zuela, familia honen egoera nabarmen arinduaz, Euribor+1 indizea IRPH Cajas indizearen oso azpitik baitzegoen.
Gogoratu behar da IRPH Cajas indizea Euribor+1 ordezkoarekin ordezkatzea oso polemikoa izan dela Kutxabanken, entiate honek ordezkatzea ahal duen guztia atzeratu baitu, legeak utzi dizkion zirrikitu guztiak erabiliz eta horretarako kaltetuoi, erakunde sortzaileei eta Gasteizko Legebiltzarrari berari entzungor eginez.
2012ko ekainean familia honek banketxera jo zuenenan, Kutxabankek ez zion esan laister Euribor+1 ordezkoa izango zutenik eta ez zion ordezko hori aplikatu, eta mailegua beste zortzi urtez luzatzea eskeini zion, modu horretan hileroko kuota zerbait jeiste aldera, nahiz eta horrek zorrarengatik interesak ordaintzeko epea luzatzea ekarriko zuen.
Ondoren sinatu zuten nobazio-kontratuan, eta familiari ezer esan gabe, Kultxabankek desagertzear zegoen IRPH Cajas indizea indarrean jarraituko zuen eta darraien IRPH Entidades indizearengatik aldatu zuen. Modu honetan, Kutxabankek adosturiko Euribor+1 ordezkoa ez aplikatzea bermatu zuen, honek kontratuari dagbokion interes tipoaren beherapen nabarmena ekarriko bailuke.
2014ean familia honek IRPH Stop Gipuzkoa elkartera jo zuen, eta Maite Ortiz eta José María Erauskin abokatuek epaitegietara eraman zuten kasua.
Kutxabank zigortzen duen epaia
Salaketa guztiz onetsia izan da, eta epaiak dioenez «entitateak familiari esan behar izan zion, alde batetik, IRPH Cajas desagertzear zegoela, eta bestalde, IRPH Entidades indizearekin ordezkatzeko erabakia ez zela neutroa, azken hau beti Euribor indizearen oso gainetik egon baita, puntu bateko diferentziala errez gaindituaz. Datu hauek ez ematea omisio larria izan zen».
Ondorioz, nobazio-eskritura baliogabetzen da eta Kutxabank zigortzen da «salaketa jarri dutenei bidegabe kobraturiko kantitateak itzultzera», kuotak Euribor+1 ordezko indizearekin berriz kalkulatuaz. Gainera, Kutxabank prozesuaren kostak ordaintzera ere zigortu du epaileak.
Epaia bereiki gogorra da Kutxabanken jokaerak engainua suposatzen duela esatean (gaztelerazko dolo), hau da, norbaiti iruzur egiteko asmo gaiztoa. Hau frogatzeko, entitateak «azpikeria engainagarriak» erabili zituela dio, ez baitzuen familia informatu, eta mailegu-emaileari nabarmen komeni zaion erreferentzia tipoa sartu zuen kontratuan, ordezko bezala adosturikoa indarrean sartzea ekiditen baitu. Kutxabanken jokabidea larria dela dio, entitateak ez baitzuen IRPH Cajas indizea desagertzera zioala azaldu, eta ondorioz bezeroarentzat askoz abantailagarriagoa zen interes tipo bat, hau da, oinarrizko kontratuan aurreikusiriko Euribor+1 indizea erabiltzeko aukera zegoela.
IRPH Stop Gipuzkoa elkartearen balorazioa
IRPH Stop Gipuzkoa elkarteak uste du Kutxabanken jokabidea oso larria dela, eta epaiarekin ados dado, beti aldarrikatu dugun bezala Kutxabank fede oneko zordunekin kupidagabeena den entitatea dela konfirmatzen baitu.
Ez da onargarria helburu sozialekin eta gipuzkoarrak laguntzeko intentzioz sorturiko aurrezki kutxa batek bere mailegua ordaintzeko zailtasunak dituen familia bat fede gaiztoz engainatu izana.
Tamalez, engainu hau ez da arazo isolatua, eta horren froga da entitateak ez duela arazoa konpondu nahi izan eta kalteturiko familia epaitegietara jotzera behartu duela.
Gure aurrezki kutxen kudeaketa tamalgarri honen erantzuleka ezin dute zigor gabe gelditu. Xabier Iturbe Kutxako presidenteak dimisioa eman behar du, familia hau enaginatu izanaren erantzule delako eta baita gure aurrezki kutxaren degenerazioaren errudun ere.
Kutxabanken kontrol publiko eta soziala inoiz baino beharrezkoagoa dela frogatzen du honek. PNV, PSE eta PPri exijitzen diegu Kutxa banku-fundazio bihurtzeko dituzten planak bertan behera uzteko, eta Kutxabank pribatizatzeko prozesua eteteko. Xabier Iturbe (PNV) eta José Miguel Martín Herrera (PSE) Kutxaren erantzunkizunezko postuetatik kentzeko exijitzen dugu halaber. Gure aurrezki kutxen printzipioak traizionatu izanaren erantzuleek ezin dute euren postuetan egun bat gehiagoz jarraitu.
Hemendik jeitsi ditzakezu: epaia eta gure prentsa-oharra.
