Xabier Iturbe, Kutxako presidentea, gustora aritu zen atzo ETBn. Eta bihozbera edota inuzente izatea da gure beldur bakarra, ergel morala dela diogunean. Norbert Bilbeny-ren esamoldea da, eta Víctor Morenok erabili du «El Banquete, Expolio y desaparición de la CAN» liburuaren hitzaurrean. Kontuz elkarteak aurkezturiko liburua da, nafar aurrezki kutxaren “desagertzea” ekarri duten arrazoiak aztertzen dituena.
Ergel moralak, adimenaren garapen optimoa izan arren beraien ekintza eta erabakien ondorio etikoak desberdintzeko gai ez diren norbanakoak dira. Esandakoa: bihozbera edota inuzente izatea da gure beldur bakarra.
Xabier Iturbek gorritu gabe esan zuen «ordaindu nahi ez dutenak bakarrik kaleratzen ditugu». Baliteke Iturbek hau esatean bere gogoan IRPHaren biktima den familia bat izatea, hain zuzen ere Donostiako Herrera auzoko Kutxaren bulegoko zuzendariarengandik sobreko zopa jateko gomendioa jaso zuena, hipoteka ordaindu ahal izateko. Beste hitz batzutan, Zertan zabiltza jaten? Ordaindu hipoteka, gorri halakoa! Zuzendariak usteko zuen agian bezero (biktima) haiek ez zutela hipoteka ordaindu nahi, harriduraz ikusi baitzuen ez zeudela semea sobreko zopaz elikatzeko prest.
Hau guztia Iturberen ahotik entzunda bat sumindu egin daiteke, nahi izanda ere hipoteka ordaindu ezin duten familiekin negoziatzera esertzeko (uko egiteko) orduan malgutasun gutxien erakusten duen entitatearen presidente baita. Kaleratzeak Stop Gipuzkoatik behin baino gehiagotan azpimarratu dute hau. Baina ez. Arrazoi du. Arrazoi duzu, Xabier: ez dugu ordaindu nahi. Ez hilean 30.000 euro baino gehiago ordaintzen dizun banketxeari, bi urteren buruan Gizarte Ekintzarako aurrekontua 38 milioitik 9ra jeisten duen bitartean.
Gipuzkoar guztion aurrezki kutxa izan zenaren eta bere gizarte ekintzaren desagertzea ari gara bizitzen, eta garaiz gelditzen ez badugu egunen batean norbaitek «El Banquete, Expolio y desaparición de Kutxa» liburua idazteko itxaropena bakarrik geldituko zaigu, errudunak nortzuk diren jakin ahal izateko nahiz eta, Nafarroako kasuan bezalaxe, dagoeneko konponbiderik ez izan.
Atzo ETBn, Iturbek san zuen hobe genuela «konponbidea bilatu, eta ez errudunak». Ez dira bilaketa bateraezinak, osagarriak baizik. Baina berak ez daki. Ez daki bera dela errudun horietako bat. Ez daki, ergela delako. Ergel morala.