2019ko otsailaren 21ko elkarrizketa Txingudi kanalean.

Datorren astelehenean duela urte batzuk amets bat besterik ez zen zerbait gauzatuko da: Europar Batasuneko Justizia Epaitegian IRPHaz arituko dira. 2013ko urrian indize honen aurkako epaitegietako borroka hasi zen, IRPH Stop Gipuzkoa plataformak Maite Ortiz eta José María Erauskin abokatu boluntarioekin auzibide bat jarri zutenean. Orduan, askok pentsatu zuten indize ofizial baten aurkako auzibide hark ez zuela inolako jarraibideak izango. Eta 5 urte baino gehiago igaro ondoren hementxe gaude, Maite Ortiz eta José Maria Erauskin Europar Batasuneko Justizia Epaitegiaren aurrean euren argudioak azaltzeko Luxemburgerantz abiatzeko egun gutxi falta direnean.

Hasiera hartan, komunikabideek ez zuten gure aldarrikapenen berri ematen, eta banketxeek ez zuten inongo arretarik jartzen gugan. Orain komunikabideak eta batez ere banketxeak Europako epaitegiak esango duenaren zain daude adi adi. Eta epaitegi europarrak serio hartu du gaia, Areto Handian aztertuko dela erabaki baitu, 15 epailek osaturiko osokoan, eta epaitegiaren presidentearen beraren gidaritzapean.

Egiaren ordua iritsi da, behintzat IRPHaren aurkako borrokaren epaitegietako atalean. Europak berriz ere epaitegi espainiarren aurka egin dezake. Kasu honetan Espainiako Auzitegi Gorenaren aurka, zeinak IRPHa maileguen kontratuetara gehitzen duen klausula ontzat eman zuen, bere eduki eta gardentasuna aztertu gabe.

Hitzordua datorren astelehenean izango da, 2019ko otsailaren 25ean arratsaldeko ordu bietan Europar Batasuneko Justizia Epaitegiak Luxemburgen duen egoitzaren Areto Handian. IRPH Stop Gipuzkoa bertan izango da eta zuzenean emango du gertakarien berri @irphstop_gpzkoa Twitter-eko bere kontuaren bidez, naiz era saioak dirauen bitartean informazio jarioa eten beharko duen, mugikorren erabilera galarazita baitago.

Aldeek, kasu honetan salatua izan den Bankiak eta salaketa jarri zuenaren abokatu diren Maite Ortiz eta José María Erauskin abokatuek, hitza hartzeko aukera dute, eta erantzuteko aukera ere bada. Gainera epaileek galderak egin eta azalpenak eskatu ditzakete, eta beraz saioa luzatu egin liteke. auzibidean esku hartzea erabaki duten beste erakundeek ere hitza hartu dezakete, hala nola Europako Batzordea eta batasuneko bi estatu: Erresuma Batua eta Espainiako Erresuma.

Europako Batzordearen iritzia da garrantzitsuena, printzipioz neutrala baita. Eta berri ona da Batzordeak aurkeztu duen idatzian Espainiako Auzitegi Gorenaren aurka egiten duela, ez baitago ados IRPHa ontzat ematen zuen bere epaiarekin. Batzordeak bat egiten du epai hari bi epailek eman zioten boto partikularrarekin, zeinak oso larria den zerbait esaten zuen: epaia zuzenbidearen aurkakoa dela. Hau zalantzari k gabe oso berri ona da kaltedunontzat.

Erresuma Batuak bere aldetik, Europar Batasuneko Epaitegiak erantzun beharko dituen galderen arteko zenbaitentzat erantzuna proposatu du. Erresuma Batuan ez dago IRPHrik, baina epaitegiaren ebazpenak estatu guztientzat lotesleak direnez eta beste gaietara eraman daitezkeenez, Erresuma Batuak esku hartu nahi izan du, banketxeen interesen aldekoa den zentzu batetan.

Espainiako Erresumak ere bere ekarpena egin nahi izan zuen, eta bere idatzia aurkeztu zuen. Espainiako gobernuaren menpeko den Europar Batasuneko Epaitegirako abokatuak aurkeztu zuen idatzia. Espainiako gobernuen ibilipea ezagututa inor ez du harritu behar idatzi hori banketxeen interesen aldeko eta kaltedunon aurkakoa dela jakiteak. Espainiako gobernuak hitza hartu esateko IRPHaren klausula ezin dela abusuzkotzat jo eta hala egitekotan ezin zaiela banketxeei eskatu kobraturiko dirua itzultzerik. Idatzia 2018ko ekainaren 7an izan ze naurkeztua. Ordurako Pedro Sánchez zen dagoeneko gobernuko presidente, baina oraindik ez zuen Marco Aguiriano sozialista jarri Europar Batasunerako Estatu Idazkaritzaren buruan (bere menpe dago Espainiako Estatuak Europar Batasuneko Justizia Epaitegian duen Abokatutza). IRPH Stop Gipuzkoa plataformak PSOEren Espainiako Gobernuari exijitu dio estatu espainiarrak auzian duen jarrera aldatzeko, Europar Batzordearen irizpidearekin bat eginaz edota gutxienez neutraltasuna mantenduz (bere idatzia bertan behera utziz eta ahozko saioan esku ez hartuz). IRPH Stop Gipuzkoaren ekimen hau Legez Besteko Proposamen moduan erregistratua izan zen Espainiako Kongresuan, eta Europar Batasunerako Komisio Mistoan bozkatua izateko zain dago 3 hilabete luzez. Badirudi Soraya Rodríguez PSOEko kideak, komisioaren presidente denak, bozketa blokeatzea erabaki duela. Pena bat da, gainontzeko alderdien iritzia ezagutzea eragozten baitu. PSOEren jarrera astelehenean ikusiko dugu Luxemburgen.

Ahozko saioaren ondoren gaiari jarri zaion abokatu orokorraren ondorioak iritsiko dira, aste batzuen epean. Eta ondorio horik aztertu ondoren emango du argitara epaitegiak bere erabakia, Hilabete gutxi batzuk falta dira beraz oraindik horretarako.

Bitartean Twitter-eko @irphstop_gpzkoa profila jarrai ezazu albiste guztien berri izateko.

IRPH: ESPAINIAKO GOBERNUAK EUROPAR EPAITEGIEN AURREAN HITZA HARTU DU, BANKETXEEN ALDE EGITEKO

ESPAINIAR ERRESUMAK IDATZIZKO ONDORIOAK AURKEZTU DITU IRPHaren INGURUKO KASUAN, ETA BERE HIRITARREN INTERESEN AURKA EGIN DU

ESAN DU EZ DUELA ZENTZURIK IRPHaren INGURUKO INFORMAZIOA EMATEAK, HERRITARREK EZ BAITUTE ULERTUKO, ETA BANKETXEEK INDIZE HAU FEDE ONEZ APLIKATU ZUTELA

Donostia, 2018-10-18

Espainiako gobernuak IRPHaren inguruan Europar Batasuneko Justizia Epaitegiaren aurrean aurkeztu dituen argudioak eskuratu ditu IRPH Stop Gipuzkoak. Ikusi ahal izan dugunez, banketxeen alde egin du gobernuak, eta beraz maileguetarako indize honek kalteturiko hiritarren aurka.

Espainiako erresumaren izenean egindako idatzia Bartzelonako epaitegi batek helarazi dituen galdera batzuen ingurukoa da. Galdera horiek Ortiz eta Erauskinen Abogados Res bulegoaren laguntzaile den Bartzelonako Abogados Urbe bulegoak eginak dira. Europar Batasuneko Justizia Epaitegiari galdetu zaio ea Espainiako Auzitegi Gorenak 2017ko abenduaren 14ean ebatzi zuen epaiak, zeinaren arabera IRPHaren klausula gardentasun kontrol orotatik libre dagoen, Europako zuzenbidearekin bat egiten duen ala ez. Azpimarratzekoa da Espainiako Gorenaren epaiak berak bi boto partikular zituela, zeinak zalantzarik gabe adierazten zuten epaia zuzenbidearen aurkakoa dela.

Ohiko prozedurari jarraiki, Europar Batasuneko Justizia Epaitegiak aldeei, estatuei eta Europako Batzordeari euren idatzizko ondorioak eskatu zizkien, eta Espainiako erresumak banketxeen alde egiteko erantzun du, bere herritarren eskubideen aurka eginez.

Aurrez Europar Batasunak helarazi zituen ondorioak ezagutu ziren, Espainiako Auzitegi Gorenaren epaiaren aurkako jarrera erakutsi eta boto partikularrarekin bat egiten zutenak. Boto partikular horri buruz Europar Batasunak zioen azalpen zuzen eta oso argiak ematen dituela.

Espainiar estatuak, aldiz, Espainiako Auzitegi Gorenaren ondorioekin bat egiten duela adierazi du, Gorenaren barnean bertan adostasunik ez zela izan eta bi magistraturen boto partikularra egon zela aipatu ere egin gabe. Goreneko magistratu horien adostasunik ezaren aurrean, estatu espainiarrak banketxeen aldeko jarrera hartu du, eta Europan babestu du ez dagoela IRPH klausula gardena den ala ez aztertu beharrik. Gaineratu du indize hauen formulak emateak ez duela zentzurik, bataz besteko kontsumitzaileak ez baititu ulertuko.

Europako Epaitegiak IRPHaren kaltedunen alde egiten amaitzea ere aurreikusten du ordea estatu espainiarrak, eta kasu horretarako IRPHa baliogabetzearen ondorioek atzerako eraginik ez izatea eskatzen du, kalte ekonomiko oso larrien arriskuagatik. Gobernuak uste du beraz IRPHaren bitartez banketxeek lapurtu dutena dirutza handia dela, eta eskatzen du lapurreta frogatuko balitz hura etetea baina lapurturikoa itzuli beharrik ez izatea. Modu honetan gobernuak banketxeak lapurreta handiak egitera animatzen ditu. Izan ere, lapurturikoa ez legoke itzuli beharrik dirutza handia izan ezkero. Ez dirudi inolaz ere kaltea izan duten familien egoera ekonomikoak arduratzen duenik, ez eta familia horiek orain euren dirua berreskuratzeko aukera izateari inolako onurarik ikusten.

Eta gehitzen du, epaitegia banketxeengatik errukitu dadin edo, indize hau erabiltzen zuten banketxeek fede onez egiten zutela.

IRPH Stop Gipuzkoak uste du oso larria dela espainiar estatuak europar epaitegien aurrean bere hiritarren aurka egitea. Idatzia Espainiako Estatuak Europar Batasuneko Justizia Epaitegian duen Abokatutzak prestatu zuen 2018ko ekainaren 7an. Ordurako Pedro Sánchez zen dagoeneko gobernuko presidente, baina oraindik ez zuen Marco Aguiriano sozialista jarri Europar Batasunerako Estatu Idazkaritzaren buruan. Idazkaritza honen menpe dago idatzia prestatu dien erakundea. IRPH Stop Gipuzkoak PSOEren Espainiako gobernuari exijitzen dio Espainiako erresumak Europako Epaitegian hartu duen jarrera aldatu eta IRPHaren klausularen gardentasun beharra defendatu dezala. Eta gobernuak bere hiritarrak defendatu nahiko ez balitu, izan dadila behintzat inpartziala, eta ez dezala kasuaren bistan esku hartu, bista hori ez baita oraindik ospatu. IRPH Stop Gipuzkoak Espainiako Kongresuko talde parlamentarioekin kontaktuak abiatuko ditu hori lortze aldera ekimenak abian jartzeko.

EUROPAKO BATZORDEAK IRPHaren KALTEDUNEN ALDEKO ETA ESPAINIAKO AUZITEGI GORENAREN AURKAKO IRITZIA ERAKUTSI DU EUROPAR BATASUNEKO EPAITEGIAN

ABUSUZKO INDIZE HONEN AURKAKO EPAITEGIETAKO BORROKAN MUGARRI HISTORIKOA DA

Donostia, 2018-9-23

Europako Batzordeak, Europar Batasuneko Justizia Epaitegiari helarazi dizkion idatzizko ondorioetan, IRPH indize espainolaren kaltedunen aldeko jarrera erakutsi du, Espainiako Auzitegi Gorenaren epaiaren aurka eginaz.

Europako Batzordearen ondorioen idatzia IRPHaren aurkako epaitegietako borrokan mugarri oso garrantzitsua da, eta Maite Ortiz era José María Erauskin abokatuek eman dute ezagutzera. Batzordearen ondorioak Bartzelonako epaitegi batek helarazi dituen galdera batzuen ingurukoak dira. Galdera horiek Ortiz eta Erauskinen Abogados Res bulegoaren laguntzaile den Bartzelonako Abogados Urbe bulegoak eginak dira.

Europar Batasuneko Justizia Epaitegiari galdetu zaio ea Espainiako Auzitegi Gorenak 2017ko abenduaren 14ean ebatzi zuen epaiak, zeinaren arabera IRPHaren klausula gardentasun kontrol orotatik libre dagoen, Europako zuzenbidearekin bat egiten duen ala ez. Azpimarratzekoa da Espainiako Gorenaren epaiak berak bi boto partikular zituela, zeinak zalantzarik gabe adierazten zuten epaia zuzenbidearen aurkakoa dela.

Ohiko prozedurari jarraiki, Europar Batasuneko Justizia Epaitegiak aldeei, estatuei eta Europako Batzordeari euren idatzizko ondorioak eskatu zizkien, eta Batzordeak 40 orrialdeko idatziarekin erantzun du, Espainiako Auzitegi Gorenaren epaiaren aurkako jarrera erakutsiz eta boto partikularrarekin bat eginez. Boto partikular horri buruz dio azalpen zuzen eta oso argiak ematen dituela.

Esateko guztiak jaso ondoren, Europar Batasuneko Justizia Epaitegiko abokatu nagusiak bere ondorioak idatzi beharko ditu orain. Batzordearen iritziak pisu handia izan ohi du abokatu nagusiaren ondorioetan, eta Epaitegiaren ebazpenek gehienetan abokatu nagusiaren irizpidearekin bat egiten dute. Litekeena da beraz Espainiako Auzitegi Gorena berriz ere Europatik zuzendua izatea. Memento historikoa da hau, eta oso itxaropentsua IRPHaren kaltedun diren familia guztientzat. Gure kalkuluen arabera 1.3 milioitik gora dira IRPHari lotu ziren etxebizitza-maileguak.

Europar Batasuneko Justizia Epaitegiak Europako Batzordeak gomendatu dion bidetik erantzuten badu, Espainiako epaitegiek aztertu beharko dute IRPHaren klausula gardentasunez txertatu zen ala ez maileguetan. Eta gardentasun eza ikusiko balute, klausula hori kontratuetatik ezabatu beharko lukete. Klausula honek inolako gardentasun beharrik ez zuela esaten zuen Espainiako Auzitegi Gorenaren doktrina bertan behera geratuko litzateke modu honetan. Epaitegi horretako boto partikularrak, orain Europak berretsi dezakeen horrek, argi adierazten zuen aurkako iritzia: «ez dago zalantzarik, IRPH erreferentzia indizea, bere kalkulurako formula matematikoagatik eta bere konfigurazio bitxiagatik (komisioak eta bezeroaren gainontzeko gastuak barne ditu, eta bataz besteko ez haztatu baten bitartez kalkulatzen da), ulertzeko zaila da bataz besteko kontsumitzailearentzat eta ondorioz gardentasun kontrolerako elementu ezin hobea da».

IRPHari loturiko maileguek ez dute indizearen konfigurazioa eta kontsumitzailearentzat dituen desabantailak azaltzen. Estatistikan katedradun batek baieztatu zuen indizea ez dela batere sendoa, eta agerikoa dela hobetu daitekeela. Gainera, gehitu zuen bistakoa eta oso nabarmena dela entitate bakoitzak, bere tamaina edo bolumena edozein dela ere, IRPHaren hileroko emaitzan eragiteko ahalmena duela. Kontratuek hau guztia azaltzen ez dutenez, IRPHa gardentasunik gabe izan zen gehitua kontratu horietara, eta beraz kasu guztietan bertan behera geratuko lirateke, zoru-klausulekin gertatzen ari den bezalaxe.

Europako Epaitegiak klausula bertan behera geratze horren ondorioen inguruan ere erantzun beharko du. Europako Batzordeak, bere ondorioetan, gogorarazten du klausula bat baliogabetzearen ondorioa klausula hori kontratutik ateratzea dela, eta beraz IRPHari loturiko maileguak interesik gabe geratu beharko lukete. Hau posible da eta IRPHaren aurkako zenbait epaik dagoeneko ebatzi zuten. Batzordeak gomendatzen du epaileren batek kasuren batetan ebatziko balu, arrazoi partikular batengatik, mailegu batek ezin duela interesik gabe jarraitu, aldeek indize berri bat adostu beharko luketela. Eta adostasunik ez balego epaileak ohikoagoa den indize bat ezarri beharko luke, Euribor-a kasu, diferentziala aldatu gabe. Baina hau ez da berez beharrezkoa izango. Izan ere Kode Zibilak eta Merkataritza Kodeak ezartzen dute maileguak berez doakoak direla.

IRPH Stop Gipuzkoa plataformak berri historiko honen oso balorazio ona egiten du, eta kalteturiko familia guztiei justizia iritsi bitartean eusteko deia luzatzen die.

Europako Batzordearen ondorioen idatzia eskuragarri duzu hemen.